Oh, East is East, and West is West, and never the twain shall meet.
Wie kent niet de beroemde eerste regel van het gedicht, ‘The Ballad of East and West’, van de Britse dichter Rudyard Kipling, die ons waarschuwt voor de ondoorgrondelijkheid van de oosterse mens. Met de snelle aftakeling van het westerse leiderschap in de wereld, worden zijn woorden weer actueel. Alleen zijn de rollen omgedraaid. Als Europese burgers dreigen wij nu te worden gekoloniseerd, door de grote opkomende macht in de wereld: China. Hoe moeten we ons verhouden tot deze nieuwe wereldleiders, die er een heel andere cultuur op nahouden?
De Amerikaanse schrijfster Naomi Wolf had er onlangs een discussie over met Karel van Wolferen, hoofdredacteur van Gezond Verstand. Volgens Naomi is China de grote boze wolf, die een heimelijk lange-termijnplan heeft om het westen aan zich te onderwerpen. Het is een narratief dat in Amerika sterk opgeld doet op dit moment. Middels de export van goedkope producten en de aanleg van ‘de nieuwe zijderoute’, zouden de Chinezen iedereen economisch afhankelijk willen maken, om vervolgens politiek het heft in handen te nemen. China zit volgens Wolf ook achter de Covid-machtsgreep – ze zouden het SARS-CoV-2 virus hebben ontworpen als bio-wapen – en de Chinezen zouden zelfs miljoenen immigranten de VS binnensmokkelen, die in de toekomst als vijfde colonne kunnen worden ingezet.
Van Wolferen gelooft daar niets van. Hij is ervan overtuigd dat de Amerikanen de kwade genius in de wereld zijn. De globalisten en de Amerikaanse ‘deep state’ hebben volgens hem het SARS-CoV-2 virus ontworpen (en naar China gebracht) en de coronamachtsgreep georganiseerd. Hij ziet China niet als bedreiging, maar als tegenwicht. Hij omschrijft de Chinese regering zelfs als de nieuwe vaandeldrager van de democratie, omdat zij niet alleen de belangen dient van de elite, zoals westerse regeringen, maar rekening houdt met de héle bevolking.
Ik heb bij beide visies kanttekeningen. Ik denk inderdaad dat we er voor moeten waken niet mee te gaan in een nieuw vijandbeeld dat voor ons wordt bedacht, waarin we China moeten zien als de boeman die onze beschaving bedreigt. Dat is het eeuwenoude spel van machthebbers die de bevolking tegen elkaar uitspelen. Divide et impera. Tegelijkertijd zie ik geen reden om te denken dat de Chinese staat ons vrijheid en democratie gaat brengen. Een overheid die zijn bevolking met miljoenen camera’s bespied, critici opsluit en vrijheid van meningsuiting verbiedt, gaat ons niet bevrijden van controle en dwang.
De geschiedenis leert dat machthebbers altijd parasiteren op de bevolking. De intellectuelen hebben daarbij de taak om ons ervan te overtuigen dat we onze vrijheid moeten inleveren omdat er een vijand is die onze veiligheid bedreigt. Het is dat spel waar we niet in mee moeten gaan. We moeten onderscheid blijven maken tussen heersers en volk. Van de Chinese regering hoeven we niets te verwachten, maar daarom zijn ‘de Chinezen’ nog niet onze vijand.
Hetzelfde geldt wat mij betreft ten aanzien van ‘de islam’, onze vorige grote vijand. Ik krijg regelmatig mailtjes van mensen die mij ervan proberen te overtuigen dat ‘de islam’ erop uit is om de westerse beschaving te vernietigen. Ik weet dat er islamitische leiders zijn met snode plannen om iedereen te onderwerpen aan hun geloof. Soms slagen zij erin (een deel van) de bevolking mee te nemen in hun haat, net zo goed als Chinese, Amerikaanse, Russische, Duitse, christelijke, enz., leiders daar soms in slagen. Maar ik weiger om ‘de moslims’ te zien als mijn vijand.
Hoe moeilijk het soms ook is, laten wij blijven proberen om door de leugens van de machthebbers heen te kijken en alle mensen te zien als medebewoners van de aarde, waarmee we in vrede kunnen leven.
Rudyard Kipling was een overtuigd imperialist, maar die beroemde dichtregel van hem wordt steevast uit zijn context gerukt. Met zijn gedicht wilde hij juist aangeven dat we ondanks alle ogenschijnlijke verschillen, allemaal eender zijn:
Oh, East is East, and West is West, and never the twain shall meet,
Till Earth and Sky stand presently at God’s great Judgment Seat;
But there is neither East nor West, Border, nor Breed, nor Birth,
When two strong men stand face to face, though they come from the ends of the earth!
Deze column is eerder gepubliceerd in De Andere Krant. Heeft u nog geen abonnement? Ga dan naar de website www.deanderekrant.nl. Steun het andere geluid – en krijg wekelijks een krant in de bus die u met plezier zult lezen.
