Dat de armen steeds armer worden en de rijken steeds rijker is algemeen bekend.
Meest recentelijk nog uitgebreid betoogd door de Franse neo-marxistische econoom Thomas Piketty, die de stelling aanhangt dat kapitaal meer oplevert dan arbeid en dat daardoor de ongelijkheid tussen kapitalisten en arbeiders steeds groter wordt, iets wat Karl Marx en John Maynard Keynes ook al beweerden, zonder daar enig bewijs voor te leveren.
Een paar slimme liberale economen hebben het zwaarwichtige werk van meneer Piketty overigens simpel afgeserveerd. Als het waar is dat kapitaal meer oplevert dan arbeid, schreven zij, waarom stoppen arbeiders dan niet al hun geld in een pot en beleggen het op de beurs? Dan wordt hun geld “kapitaal” en zou het net zoveel op moeten leveren als het kapitaal van de kapitalisten! Ouch.
Maar ik heb een andere vraag bij de armen worden armer en de rijken worden rijker. Ik zou weleens willen weten wanneer dat precies is begonnen. Ik kom op deze vraag door het lezen van een van de schitterende columns van Karel van het Reve, geschreven in de jaren zeventig van de vorige eeuw en verzameld in de bundel Uren met Henk Broekhuis. Van het Reve constateert dat al sinds de Romeinse tijd wordt beweerd dat de armen steeds armer worden en de rijken steeds rijker. Als dat waar was, schrijft hij, en, laten we zeggen, de Romeinse arbeider honderd gulden per maand verdiende (ik noem maar wat), dan zou de moderne arbeider toch echt geen cent meer overhouden vandaag de dag.
Tja, daar sta je dan met je bewering.
Zelfs als je wat later begint, in de Middeleeuwen of zo, of laten we zeggen in de tijd van Karl Marx, in de 19e eeuw, dan nog moet je tot de conclusie komen dat de moderne arbeider, die dus steeds armer zou moeten zijn geworden sinds Karl Marx, nu echt aan de bedelstaf zou moeten zijn en zeker niet op vakantie zou kunnen naar Thailand. Dus socialisten graag een antwoord: wanneer is dat precies begonnen, dat die armen steeds armer worden en de rijken steeds rijker?
(P.S. Wat ik uit mijn jeugd herinner is dat het kapitalisme destijds vooral de schuld kreeg van de overconsumptie in de westerse maatschappij! Dus van het feit dat de armen steeds rijker werden. Zo zie je maar: hoe je het wendt of keert, het kapitalisme heeft het altijd gedaan.)
