Ik lees net dat de topman van Boeing de laan is uitgestuurd wegens incompetentie en 55 miljoen dollar meekrijgt om de pijn van zijn ontslag te verzachten. Vind ik dat rechtvaardig? Nee. Maar ik beschouw een multinational als Boeing niet als een gewoon bedrijf. Het is een bedrijf dat allerlei voorrechten geniet van de staat, zoals exportsteun in de vorm van gunstige leningen, miljardencontracten van het Pentagon ($23,4 miljard in 2017), tientallen miljarden aan staatsleningen ($70 miljard in de boeken in 2019), en ga zo maar door.
Wat ik wil zeggen: we leven nu niet in een maatschappij zonder staatsmacht. Integendeel, in ons huidige systeem is de staat tot in alle haarvaten van de samenleving aanwezig. Dat maakt het heel moeilijk om te onderscheiden wanneer mensen hun beloning te danken hebben aan de vrijwillige instemming van anderen, zoals klanten en aandeelhouders, of aan de privileges die ze te danken hebben aan de macht van de staat. Medicijnfabrikanten profiteren van patentrechten die hen worden verleend door de staat. Banken worden beschermd door de staat en mogen zelfs uit het niets geld creëren van de staat. Het hele financiële stelsel wordt de staat gecontroleerd en is een bron van corruptie en onrechtvaardigheid: de enorme hoeveelheden geld die de centrale banken in omloop brengen leiden tot voortdurende inflatie die vooral de armsten treft en tot het opdrijven van vastgoedprijzen en aandelenkoersen waarvan de rijksten profiteren. Onderzoekers, omroepen, kunstenaars, bedrijven, clubs krijgen subsidies van de staat. Ambtenaren profiteren van gunstige arbeidsvoorwaarden. Enzovoort. De lijst is eindeloos. Ook heeft menig grootgrondbezitter of zakenman zijn rijkdom te danken aan geweld, corruptie of plundering die in het verleden heeft plaatsgevonden. Ik vind dat we aan dit soort onrechtvaardigheden en ongelijkheden een einde moeten maken, maar dat kunnen we alleen door een einde te maken aan de macht van de staat, niet door de staat in te zetten om een doel als “gelijkheid” te bereiken.
